Hazard jest nie tylko rozrywką, ale również grą pełną emocji. To właśnie stan ekscytacji, napięcie i chęć podejmowania kolejnych zakładów są mroczną stroną hazardu. Bardzo łatwo można się od niego uzależnić i bardzo trudno pozbyć się tego problemu. Czy to samo dotyczy zakładów bukmacherskich? W artykule omawiamy, jakie są objawy uzależnienia i jak sobie z nimi poradzić.
Co znajdziesz w artykule?
Bukmacherka uzależnia?
Chęć szybkiego zysku, emocje towarzyszące zakładom i wreszcie euforia z uzyskanej wygranej – czynników przyciągających do świata bukmacherki jest bardzo wiele. Najczęściej rozpoczyna się to od weekendowego grania niewielkich kwot, będącego formą rozrywki lub rywalizacji w grupie znajomych. Z czasem jednak do gry zaczynają wchodzić coraz większe sumy pieniędzy, a z nimi nadchodzą poważne problemy.
Uzależnienie od hazardu definiuje się jako nieracjonalne zachowanie lub utratę kontroli nad chęcią grania. Zalicza się je do uzależnień behawioralnych. W praktyce zaburzenie charakteryzuje się regularnie powtarzanymi czynnościami związanymi z uprawianiem hazardu. W momencie zakończenia gry w głowie uzależnionego pojawiają się natrętne myśli. Słabnie też koncentracja na innych aktywnościach.
Nadmierne zaangażowanie emocjonalne i finansowe w hazard to najkrótsza droga do uzależnienia się od niego. Taki problem ma około 4 proc. Polaków, którzy najczęściej korzystają z gier liczbowych, zdrapek czy też konkursów SMS-owych. Wśród najbardziej wciągających rozgrywek hazardowych wymienia się również automaty, na których najwięcej czasu spędzają osoby uzależnione.
Gracze coraz chętniej i coraz więcej obstawiają również w zakładach bukmacherskich. Według branżowych danych obroty rynku bukmacherskiego w 2019 roku wyniosą niemal 6 miliardów złotych (w porównaniu z 5,1 miliarda rok wcześniej). Sam mechanizm bukmacherki nie różni się od innych typów hazardu, a dodatkowo wielu bukmacherów udostępnia swoim klientom aplikacje i strony internetowe, dzięki którym dostęp do gier jest prostszy. Łatwa dostępność zakładów sprawia, że bukmacherka generuje duże ryzyko uzależnienia się od hazardu.
Uzależnienie od hazardu: objawy. Odegram się i kończę
Podobnie jak w przypadku innych zaburzeń, również uzależnienie od bukmacherki łatwiej jest wyleczyć, jeśli odpowiednio wcześnie zareagujemy na pojawiające się objawy. Te jednak w początkowej fazie problemów są trudne do zidentyfikowania nawet dla członków rodziny i przyjaciół. Ten etap określa się mianem fazy zwycięstwa. Jakie jeszcze stany uzależnienia od zakładów bukmacherskich wymieniają terapeuci?
- Faza zwycięstw – gracz uprawia hazard okazjonalnie, ale chce osiągać duże wygrane. Z czasem za sprawą małych wygranych zaczyna poświęcać na grę coraz więcej czasu i pieniędzy;
- Faza strat – zaczyna się obstawianie coraz wyższych stawek, co przekłada się na duże straty. Licząc na ogromną wygraną, brakujące środki na grę typer pożycza od banków i znajomych;
- Faza desperacji – to etap kłopotów finansowych spowodowanych ogromną liczbą przegranych zakładów. Pojawia się wówczas zmęczenie, poczucie winy i chęć odegrania się za wszelką cenę;
- Faza utraty nadziei – moment, w którym gracz traci rodzinę, wpada w spiralę długów i ma myśli samobójcze.
Ostatnia faza uzależnienia od hazardu to również ostatni moment na podjęcie leczenia – wyjście z uzależnienia na tym etapie jest największym wyzwaniem, ale przy pomocy specjalistów jest to możliwe. Kluczem do wyjścia z problemu jest przyznanie się uzależnionego przed samym sobą, że jest on uzależniony od zakładów bukmacherskich.
Leczenie uzależnienia od hazardu. Jak przestać obstawiać?
Z leczeniem uzależnienia od zakładów bukmacherskich jest podobnie jak z leczeniem alkoholizmu czy też narkomanii. Potrzebna jest terapia, po której dalej jest się hazardzistą, ale czystym, czyli takim, który już nie gra.
Sam proces leczenia uzależnienia od hazardu to przede wszystkim terapia psychologiczna. Może odbywać się ona w gabinetach psychologów i terapeutów, a także w zamkniętych ośrodkach. Podczas takiego leczenia najczęściej wykorzystuje się trzy metody:
- Terapia behawioralna – opiera się na założeniu, że wszelkie niepożądane czynności są wyuczone. Pacjenta można ich oduczyć między innymi za pomocą systemu nagród i kar;
- Terapia poznawcza – opiera się na przekonaniu, że źródłem uzależnienia jest nieprzystosowane do rzeczywistości myślenie. Żeby wydostać pacjenta z uzależnienia, należy je skorygować za pomocą specjalnych treningów;
- Terapia poznawczo-behawioralna – łączy w sobie techniki wymienione wyżej.
Po ukończonej terapii hazardzista powinien regularnie uczęszczać na spotkania grup osób uzależnionych. Ich zadaniem jest wymiana doświadczeń, a także udzielanie sobie wsparcia w momentach zwątpienia. W wielu przypadkach uczestnictwo w takich mityngach może towarzyszyć hazardziście do końca życia.
Jakie inicjatywy podejmują firmy bukmacherskie w kwestii uzależnienia od hazardu?
Zapisy ustawy hazardowej zobowiązują zakłady bukmacherskie do propagowania wśród graczy tak zwanej odpowiedzialnej gry. Powinny one udostępnić swoim klientom m.in. narzędzia pozwalające na ustawienie limitów czasowych na grę, wyznaczenie maksymalnej kwoty jaką wydają na obstawianie meczów oraz możliwość samowykluczenia się z gry i zawieszenia zawierania zakładów. Rozporządzenie zobowiązuje również właścicieli zakładów do umieszczenia na stronie informacji o zasadach odpowiedzialnego typowania.
Program Odpowiedzialna Gra rozpoczął swoją działalność w 2009 roku i w początkowej fazie dotyczył przede wszystkim edukacji klientów na temat odpowiedzialnego obstawiania. Pionierem projektu był Totalizator Sportowy oraz zakłady bukmacherskie Totolotek S.A. Te firmy regularnie szkoliły swoich pracowników z zakresu przeciwdziałania uzależnieniu od hazardu oraz organizowały kampanie mające podnosić świadomość konsumentów na temat zagrożeń wynikających z niekontrolowanego podejmowania zakładów. Dodatkowo to właśnie Totolotek był jedynym podmiotem na polskim rynku bukmacherskim, który posiadał „Certyfikat Odpowiedzialnej Gry” od The European Lotteries. Taki certyfikat jest wydawany po dogłębnej kontroli firmy pod kątem działań podjętych na rzecz odpowiedzialnej gry. Jest on ważny przez 3 lata, po których ponawia się cały proces.
Tego, jak rozpoznać uzależnionego od hazardu i jak zareagować w przypadku osoby uzależnionej, uczą pracowników zakładów bukmacherskich trenerzy Fundacji Inspiratornia. W organizowanych rok w rok szkoleniach bierze udział nawet kilkaset osób, które na co dzień zajmują się przyjmowaniem zakładów. Dotyczy to zarówno pracowników obsługujących stacjonarne punkty, jak i osoby zatrudnione na kierowniczych stanowiskach. Zdobyta w ten sposób wiedza ma pozwalać na szybkie wyłapywanie i pomoc osobom, które są uzależnione od hazardu.
W szkoleniach organizowanych w 2018 roku udział wzięli przedstawiciele pięciu legalnie działających bukmacherów w Polsce.
Czytaj też: Fortuna wspiera typerów w świadomym i odpowiedzialnym obstawianiu
Uzależnienie od bukmacherki, czyli cienka linia między rozrywką a problemem
To, jak ważna jest edukacja osób chętnie korzystających z hazardu, najlepiej pokazują przykłady tych, którzy przez uzależnienie od zakładów bukmacherskich wpadli w poważne kłopoty. A byli wśród nich nawet sami piłkarze!
Jedną z takich osób jest też Łukasz Cielemęcki – uznany dziennikarz Przeglądu Sportowego, ostatnio piszący dla Onetu oraz Weszło. W swoim artykule opisuje mechanizmy działania tego strasznego nałogu.
Na pytanie ile przegrał odpowiada, że nie wie. Ale według luźnych szacunków może to być około pół miliona złotych – równowartość świetnego sportowego samochodu lub mieszkania w centrum Warszawy. Później nie miał nic, a do jego drzwi regularnie pukał komornik, który zgłaszał się po niespłacone zobowiązania.
Dzisiaj Łukasz jest czysty, od dawna już nie gra, a jego życia wróciło na właściwe tory. Jednak jego historia powinna być przestrogą dla wszystkich, którzy uważają, że hazard jest niegroźny. Uzależnienie od niego jest równie niebezpieczne, co problemy z alkoholem i narkotykami. Nieodpowiedzialna gra można zniszczyć życie nie tylko hazardzisty, ale również jego rodziny. Warto o tym pamiętać.
—
Źródła:
- https://www.polityka.pl/,
- https://medjol.pl/,
- https://www.newsweek.pl/,
- https://www.money.pl/,
- https://www.terapia-befree.pl/,
- https://www.uzaleznieniabehawioralne.pl/,
- https://publicystyka.ngo.pl/,
- https://www.fundacja-inspiratornia.pl.
Więcej informacji o uzależnieniach można znaleźć na: